Chiều 14/8, tại Nhà Quốc hội, Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường (Ủy ban) tổ chức Hội thảo “Góp ý khung kiến thức, kỹ năng số và giáo án phục vụ công tác đào tạo cho phong trào Bình dân học vụ số - Quốc hội số”. Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch Quốc hội Lê Minh Hoan chủ trì Hội thảo. Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Lê Quang Huy đồng chủ trì Hội thảo.
Tham dự Hội thảo có Phó Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Trần Văn Khải; đại diện lãnh đạo Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội; Văn phòng Quốc hội; đại diện các Đoàn Đại biểu Quốc hội; các cơ quan, đơn vị liên quan.
Lần đầu tiên Việt Nam có bộ giáo trình Bình dân học vụ số
Hội thảo được tổ chức trong khuôn khổ phong trào “Bình dân học vụ số - Quốc hội số” do Ủy ban chủ trì. Phát biểu khai mạc hội nghị, ông Lê Quang Huy nhấn mạnh “bình dân học vụ số” thực chất là phổ cập tri thức, công nghệ về chuyển đổi số, kỹ năng số cho mọi cán bộ, đại biểu – tức là “xóa mù” về chuyển đổi số trong Quốc hội.
Để đạt mục tiêu này, một bộ tài liệu dự thảo đã được Ủy ban xây dựng công phu trong thời gian hơn 2 tuần, dựa trên ba trụ cột cốt lõi: con người, quy trình và công nghệ. Bộ khung không chỉ bám sát mục đích, yêu cầu của Kế hoạch số 39 của Đảng ủy Quốc hội mà còn tuân thủ Quyết định 757 của Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN), gắn chặt với chức năng, nhiệm vụ của từng cơ quan Quốc hội.
Thông tin thêm, ông Trần Văn Khải cho hay, bộ tài liệu gồm 26 bài giảng, được chia thành 4 cấp độ: cơ bản, trung cấp, nâng cao và chuyên sâu, phù hợp với sự phân hóa trình độ của các đại biểu. Mỗi bài giảng truyền đạt kiến thức cơ bản, chỉ dài khoảng 5 phút, được thể hiện dưới nhiều hình thức trực quan như video, PDF, và infographic. "Có hơn 300 video clip nhỏ để người học dễ dàng tiếp cận. Ai quan tâm việc nào sẽ vào để tìm hiểu thêm”, ông chia sẻ.
Không dừng lại ở bình dân học vụ số, giáo án được kỳ vọng làm tốt công tác đào tạo nguồn nhân lực, kỹ năng số cho con người – một trong ba chân kiềng của chuyển đổi số.
Có mặt tại hội nghị, các chuyên gia và đại biểu đánh giá cao khối lượng nội dung phong phú, đồ sộ, đáp ứng yêu cầu thực tiễn của giáo án. Đặc biệt, ông Bùi Minh Cường – Giám đốc, Tổng biên tập Nhà xuất bản Khoa học kỹ thuật, Bộ KH&CN nhận xét: “Đây là lần đầu tiên Việt Nam có bộ giáo trình Bình dân học vụ số - Quốc hội số”.
Nhiều ý kiến đóng góp đã được đưa ra nhằm hoàn thiện bộ khung kiến thức, kỹ năng. Ông PGS.TS Nguyễn Ái Việt - nguyên Viện trưởng Viện Công nghệ thông tin (Đại học Quốc gia Hà Nội) đề xuất Quốc hội nên có một AI Agent riêng, dựa trên các nền tảng có sẵn nhưng được tinh chỉnh để đảm bảo đầu ra đồng nhất và đáng tin cậy.
Việc đào tạo nên được tổ chức cả trực tiếp và trực tuyến, có lộ trình rõ ràng, hướng dẫn chi tiết về cách sử dụng công cụ và xử lý dữ liệu nhạy cảm. Cần có cơ chế kiểm tra chéo kết quả của AI và đánh giá từ chuyên gia để đảm bảo tính chính xác và pháp lý.
Để “ngôi nhà” Quốc hội số sáng đèn mỗi ngày
Một điểm đặc biệt của hội thảo chính là sự hiện diện của các công cụ AI như Google NotebookLM, ChatGPT nhằm truyền đạt thông điệp, thay thế các bài phát biểu, báo cáo khô khan.
Ông Trần Văn Khải đã nhờ tới AI để làm video báo cáo tổng quan bộ tài liệu kỹ năng số. Ông cho rằng “muốn dẫn dắt, phải làm trước, biết cách làm mới hướng dẫn được”. Bộ kỹ năng này được thiết kế với nguyên tắc “học cái cần, dạy cái cần”.
Trong khi đó, Phó Chủ tịch Quốc hội Lê Minh Hoan hai lần “demo” AI để nhấn mạnh sự linh hoạt và sức mạnh của công nghệ mới này. Với NotebookLM, ông tạo ra một podcast hai giọng đọc hấp dẫn, thảo luận về bộ giáo án Bình dân học vụ số - Quốc hội số chỉ trong vài phút. Với ChatGPT, ông áp dụng “tư duy nghịch đảo” để tìm hiểu nguyên nhân nào có thể khiến phong trào thất bại, từ đó gợi mở cách làm ngược lại để thành công.
Từ những trải nghiệm trực tiếp này, ông Lê Minh Hoan nêu quan điểm: Thái độ tiếp cận rất quan trọng, không nên xem việc học kỹ năng số là bắt buộc mà cần tiếp cận với tinh thần nhẹ nhàng, vui vẻ, học cho mình, học cho tổ chức để phục vụ tốt hơn, đặc biệt khi các cán bộ, đại biểu Quốc hội mang trong mình trọng trách lớn.
“Làm sao để văn hóa số trở thành văn hóa, tư duy, đây không phải vấn đề kỹ thuật, công nghệ mà là phản xạ trong tiềm thức, cuộc sống hàng ngày. Chúng ta càng chậm, càng không theo kịp một bộ phận cử tri về công nghệ”, ông phát biểu. Theo ông, trong một thế giới nơi AI đã được ứng dụng trong mọi ngóc ngách cuộc sống, chúng ta không thể cứ mãi quẩn quanh với chồng hồ sơ dầy cộp.
Nhận xét về bộ khung tài liệu của Ủy ban, ông Lê Minh Hoan chỉ ra đây sẽ là công cụ đắc lực, hỗ trợ nâng cao mặt bằng kỹ năng số cho đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức Quốc hội. Ông ví Quốc hội số như một ngôi nhà thông minh với nền móng là hạ tầng số vững chắc, nhưng chỉ phát huy giá trị khi người ở có đủ kỹ năng số để vận hành. “Bình dân học vụ số như một lớp học kỹ năng sống trước khi bước vào ngôi nhà, giúp cán bộ, công chức Quốc hội có chìa khóa công nghệ, biết tìm dữ liệu, xử lý thông tin, sử dụng công cụ hiệu quả”.
“Khi tất cả đều có kỹ năng và tinh thần học hỏi, ngôi nhà Quốc hội số mới có thể sáng đèn mỗi ngày, trở thành mái nhà chung của một Quốc hội hiện đại, minh bạch, hiệu quả và gần dân. Học tập suốt đời, đổi mới không ngừng không phải là khẩu hiệu mà là phương châm hành động của Quốc hội trong thời đại số”, ông Lê Minh Hoan kết luận.
Comments