Ngày 28/8, Ban Quản lý dự án (QLDA) Đầu tư xây dựng khu vực 1, chủ đầu tư dự án Bảo tồn, tu bổ và tôn tạo hệ thống Kinh thành Huế (giai đoạn 2) đã phát đi thông cáo báo chí, gửi lời xin lỗi người dân về việc đóng cọc lên hàng loạt ngôi mộ để giải phóng mặt bằng.
Trước đó, nhiều người dân ở phường Kim Long (TP Huế) bức xúc khi phát hiện mộ của người thân bị đóng cọc lên trên.
Trong đó tại nhiều ngôi mộ, cọc gỗ được cắm vào vị trí trung tâm, tạo hình ảnh phản cảm, trái thuần phong mỹ tục trong ứng xử với người đã khuất và gây bất an cho thân nhân của các mộ phần.
Từ sự việc, nhiều người băn khoăn: Hành vi đóng cọc lên mộ như vậy có vi phạm pháp luật không, nếu có thì chế tài xử lý ra sao?
Liên quan vấn đề này, luật sư Nguyễn Thanh Hải, Giám đốc Công ty Luật An Hoàng Gia – Đoàn Luật sư TP Hà Nội, khẳng định quyền đối với mồ mả đã được pháp luật bảo vệ.
Theo Điều 607 Bộ luật Dân sự 2015, cá nhân, pháp nhân xâm phạm mồ mả của người khác thì phải bồi thường chi phí khắc phục và một khoản bù đắp tổn thất tinh thần cho thân nhân của người đã mất.
Như vậy, bất kỳ hành vi nào tác động trực tiếp đến mộ phần, gây ảnh hưởng, xúc phạm đều có thể bị xem xét trách nhiệm bồi thường dân sự, thậm chí trách nhiệm hình sự theo Điều 319 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017) với khung hình phạt có thể lên đến 7 năm tù.
Nếu hành vi đóng cọc gây tổn hại, xúc phạm mồ mả, thì ngoài trách nhiệm hành chính còn có thể bị xem xét trách nhiệm hình sự.
Về trình tự, thủ tục, điểm đ, khoản 1, Điều 3 Nghị định 88/2024/NĐ-CP nêu rõ, một trong các nội dung bắt buộc lập phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư là “phương án di dời mồ mả trong phạm vi đất thu hồi (nếu có)”.
Khoản 3 Điều 3 Nghị định quy định thời hạn thẩm định và phê duyệt phương án: Trong thời hạn không quá 30 ngày kể từ khi nhận đủ hồ sơ, cơ quan quản lý đất đai tại địa phương phải thẩm định phương án (bao gồm cả phương án di dời mồ mả nếu có) và trình UBND cùng cấp phê duyệt.
Như vậy, theo luật sư Hải, hành vi cắm cọc trực tiếp lên mộ phần mà không thông báo, không có sự đồng thuận của thân nhân là chưa đúng quy định pháp luật. Đồng thời, vi phạm nghiêm trọng thuần phong mỹ tục, gây tổn thương tinh thần và bất an cho gia đình người đã mất.
Luật sư Hải nhấn mạnh, chủ đầu tư cần khẩn trương khắc phục đồng thời thực hiện nghiêm túc quy trình pháp luật về bồi thường, hỗ trợ, tái an táng. Đây không chỉ là yêu cầu pháp lý bắt buộc mà còn là trách nhiệm nhân văn trong ứng xử với người đã khuất.
Dự án Bảo tồn, tu bổ và tôn tạo hệ thống Kinh thành Huế (giai đoạn 2) được UBND tỉnh Thừa Thiên Huế (nay là TP Huế) phê duyệt cuối năm 2024, giao Ban Quản lý dự án (QLDA) Đầu tư xây dựng khu vực 1 làm chủ đầu tư.
Dự án nhằm di dời dân cư, giải phóng mặt bằng tại 16 khu vực di tích, trong đó có khu vực chùa Thiên Mụ.
Ngày 23/5, UBND quận Phú Xuân (cũ) ban hành thông báo về việc thu hồi đất tại khu vực sau lưng chùa Thiên Mụ để triển khai dự án. Sau đó, Ban QLDA phối hợp với các đơn vị liên quan tiến hành cắm thẻ mộ nhằm thống kê, kiểm đếm số lượng mồ mả bị ảnh hưởng. Qua rà soát, có khoảng 750 ngôi mộ nằm trong phạm vi dự án.
Ngày 21/8, Ban QLDA ban hành thông báo về việc đăng ký, kê khai mồ mả, gửi đến UBND phường Kim Long để niêm yết công khai. Thời gian kê khai được ấn định đến hết 29/8/2025.
Chiều 27/8, Ban QLDA nhận được phản ánh liên quan đến việc một số thẻ mộ được cắm ở vị trí chưa phù hợp với thuần phong mỹ tục. Tiếp nhận thông tin, lãnh đạo Ban QLDA đã trao đổi với UBND phường Kim Long để xử lý.
Cùng ngày, đơn vị đã hoàn tất việc rà soát và khắc phục toàn bộ, tổng cộng có 25 thẻ mộ được điều chỉnh lại vị trí trên tổng số khoảng 750 ngôi mộ.
Comments